I. CUNG PHẢN XẠ SINH DƯỠNG:
– Trung khu: nằm trong chất xám ở trụ não và sừng bên tủy sống.
– Đường hướng tâm: gồm 1 nơron liên hệ với trung khu ở sừng sau của chất xám, nơron liên lạc tiếp xúc với nơron trước hạch sừng bên chất xám.
– Đường li tâm: gồm 2 nơron tiếp giáp nhau trong các hạch thần kinh sinh dưỡng.
– Chức năng: Điều khiển hoạt động nội quan (không có ý thức).
Đặc điểm | Cung phản xạ vận động | Cung phản xạ sinh dưỡng | |
Cấu tạo | Trung ương | Chất xám: Đại não và tuỷ sống | Chất xám: Trụ não và sừng bên tuỷ sống |
Hạch thần kinh | Không có | Có | |
Đường hướng tâm | Gồm 1 nơron liên hệ với trung khu ở sừng sau của chất xám Nơron liên lạc tiếp xúc với nơron vận động ở sừng trước | Gồm 1 nơron liên hệ với trung khu ở sừng sau của chất xám Nơron liên lạc tiếp xúc với nơron trước hạch sừng bên chất xám | |
Đường li tâm | Chỉ có 1 nơron chạy thẳng từ sừng trước chất xám đến cơ quan phản ứng | Gồm 2 nơron tiếp giáp nhau trong các hạch thần kinh sinh dưỡng | |
Chức năng | Điều khiển hoạt động cơ vân (có ý thức) | Điều khiển hoạt động nội quan (không có ý thức) |
II. CẤU TẠO CỦA HỆ THẦN KINH SINH DƯỠNG:
– Phân hệ giao cảm: có trung ương nằm ở chất xám thuộc sừng bên tủy sống (đốt tủy ngực I đến đốt tủy thắt lưng III). Các nơron trước hạch đi tới chuỗi hạch giao cảm và tiếp cận với nơron sau hạch.
– Phân hệ đối giao cảm: có trung ương là các nhân xám trong trụ não và đoạn dùng của tủy sống. các nơron trước hạch đi tới các hạch đối giao cảm (nằm cạnh cơ quan) để tiếp cận các nơron sau hạch.
– Các sợi trước hạch của cả 2 phân hệ đều có bao miêlin, còn các sợi sau hạch không có bao miêlin.
III. CHỨC NĂNG CỦA HỆ THẦN KINH SINH DƯỠNG:
Nhờ tác dụng đối lập của 2 phân hệ này mà hệ thần sinh dưỡng điều hòa được hoạt động của các cơ quan nội tạng (cơ trơn, cơ tim và các tuyến).