I. CẤU TẠO DẠ DÀY:
- Dạ dày hình túi thắt 2 đầu, dung tích 3 lít.
- Thành dạ dày có cấu tạo gồm 4 lớp:
+ Lớp màng bọc.
+ Lớp cơ rất dày và khỏe gồm: cơ dọc, cơ vòng, cơ chéo.
+ Lớp dưới niêm mạc.
+ Lớp niêm mạc: với nhiều tuyến tiết dịch vị.
* Ở dạ dày có diễn ra các hoạt động tiêu hóa sau:
- Tiết dịch vị.
- Biến đổi lí học của thức ăn: sự co bóp của dạ dày.
- Biến đổi hóa học của thức ăn: nhờ các enzyme.
- Đẩy thức ăn từ dạ dày xuống ruột.
II. TIÊU HÓA Ở DẠ DÀY:
Biến đổi thức ăn ở dạ dày | Các hoạt động tham gia | Các thành phần tham gia hoạt động | Tác dụng của hoạt động |
Biến đổi lý học
| Sự tiết dịch vị | Tuyến vị | Hoà loãng thức ăn |
Sự co bóp của dạ dày | Các lớp cơ của dạ dày | Đảo trộn thức ăn cho thấm đều dịch vị | |
Biến đổi hoá học | Hoạt động của Enzim Pepsin | Enzim Pepsin | Phân cắt prôtêin chuỗi dài thành prôtêin chuỗi ngắn gồm 3 – 10 axit amin |
Thức ăn được tiêu hoá ở đây từ 3 – 6 giờ rồi được đẩy dần từng đợt xuống ruột non nhờ cơ vòng môn vị và cơ dạ dày co.
Câu hỏi thảo luận phần I (trang 87 SGK)
1. Trình bày các đặc điểm cấu tạo chủ yếu của dạ dày.
- Dạ dày hình túi thắt 2 đầu, dung tích 3 lít.
- Thành dạ dày có cấu tạo gồm 4 lớp:
+ Lớp màng bọc.
+ Lớp cơ rất dày và khỏe gồm: cơ dọc, cơ vòng, cơ chéo.
+ Lớp dưới niêm mạc.
+ Lớp niêm mạc: với nhiều tuyến tiết dịch vị.
2. Căn cứ vào đặc điểm cấu tạo, dự đoán xem ở dạ dày có thể diễn ra các hoạt động tiêu hoá nào?
- Tiết dịch vị.
- Biến đổi lí học của thức ăn: sự co bóp của dạ dày.
- Biến đổi hóa học của thức ăn: nhờ các enzyme.
- Đẩy thức ăn từ dạ dày xuống ruột.
Câu hỏi thảo luận phần II (trang 88 SGK)
Từ những thông tin nêu trên, hãy điền các cụm từ phù hợp theo cột và theo hàng vào bảng 27.
Biến đổi thức ăn ở dạ dày | Các hoạt động tham gia | Các thành phần tham gia hoạt động | Tác dụng của hoạt động |
Biến đổi lý học
| Sự tiết dịch vị | Tuyến vị | Hoà loãng thức ăn |
Sự co bóp của dạ dày | Các lớp cơ của dạ dày | Đảo trộn thức ăn cho thấm đều dịch vị | |
Biến đổi hoá học | Hoạt động của Enzim Pepsin | Enzim Pepsin | Phân cắt prôtêin chuỗi dài thành prôtêin chuỗi ngắn gồm 3 – 10 axit amin |
Thức ăn được tiêu hoá ở đây từ 3 – 6 giờ rồi được đẩy dần từng đợt xuống ruột non nhờ cơ vòng môn vị và cơ dạ dày co.
Câu hỏi và bài tập (trang 89 SGK)
1. Ở dạ dày có các hoạt động tiêu hóa nào?
Ở dạ dày diễn ra các hoạt động tiêu hóa sau:
- Biến đổi lí học của thức ăn (dạ dày co bóp làm nhuyễn, đảo trộn thức ăn và đẩy thức ăn xuống ruột).
- Biến đổi hóa học của thức ăn (dạ dày tiết dịch vị biến đổi hóa học thức ăn).
2. Biến đổi lí học ở dạ dày diễn ra như thế nào?
Biến đổi lí học ở dạ dày diễn ra như sau:
- Thức ăn chạm vào lưỡi hay niêm mạc dạ dày kích thích tiết dịch vị (sau 3 giờ có tới 1 lít dịch vị).
- Khi đói dạ dày co bóp nhẹ và thưa. Khi có thức ăn, dạ dày co bóp mạnh và nhanh hơn, lúc đầu để nhào trộn thức ăn với dịch vị, giai đoạn sau để đẩy thức ăn xuống ruột. Sự đẩy thức ăn xuống ruột còn có sự phối hợp co của cơ vòng ở môn vị.
- Thức ăn được giữ ở dạ dày từ 3-6 giờ.
3. Biến đổi hóa học ở dạ dày diễn ra như thế nào?
Sự tiêu hóa hóa học ở dạ dày diễn ra như sau:
- Một phần nhỏ tinh bột tiếp tục được phân giải nhờ enzim amilaza (đã được trộn đều từ khoang miệng) thành đường mantôzơ ở giai đoạn đầu, khi thức ăn chưa được trộn đều với dịch vị.
- Một phần prôtêin chuỗi dài được enzim pepsin trong dịch vị phân cắt thành các prôtêin chuỗi ngắn (gồm 3 – 10 axit amin).
4. Với khẩu phần thức ăn đầy đủ các chất, sau tiêu hóa ở dạ dày thì còn những loại chất nào trong thức ăn nào cần tiêu hóa tiếp?
Với khẩu phần thức ăn đầy đủ nhất, sau khi tiêu hóa ở dạ dày thì vẫn còn những chất trong thức ăn cần được tiêu hóa tiếp tục ở ruột là: lipit, gluxit, prôtêin.
