Sách bài tập Khoa học Tự nhiên 8 | Cánh diều
Bài 36.1 trang 71
Da không thực hiện chức năng nào dưới đây?
A. Giúp cơ thể hấp thụ thức ăn có đường.
B. Bảo vệ cơ thể.
C. Cảm nhận kích thích vật lí và hóa học từ môi trường xung quanh.
D. Điều hòa thân nhiệt.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
Đáp án đúng là: A.
- Da có chức năng bảo vệ cơ thể, chống lại các yếu tố môi trường như sự va đập, sự xâm nhập của vi khuẩn, chống thấm nước và mất nước.
- Da tham gia điều hòa thân nhiệt nhờ hoạt động của tuyến mồ hôi; hoạt động co, dãn của mạch máu dưới da; co, dãn chân lông.
- Bên cạnh đó, da còn có chức năng nhận biết các kích thích của môi trường nhờ thụ quan và chức năng bài tiết qua tuyến mồ hôi.
→ Da không có vai trò giúp cơ thể hấp thụ thức ăn có đường → A Sai.
Bài 36.2 trang 71
Lớp ngoài cùng của da được gọi là
A. lớp bì.
B. lớp biểu bì.
C. lớp mỡ dưới da.
D. lớp dưới niêm mạc.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Đáp án đúng là: B.
- Lớp ngoài cùng của da được gọi là lớp biểu bì. Lớp biểu bì gồm tầng sừng, tầng tế bào sống; có chức năng bảo vệ cơ thể, chống lại các tia tử ngoại, tránh vi sinh vật xâm nhập từ môi trường bên ngoài, ngăn ngừa sự mất nước của cơ thể.
Bài 36.3 trang 71
Nhận định nào dưới đây không đúng về thân nhiệt?
A. Thân nhiệt là nhiệt độ cơ thể.
B. Ở người bình thường, thân nhiệt thường thay đổi tùy theo nhiệt độ môi trường.
C. Thân nhiệt thường duy trì ở mức nhiệt độ tối ưu cho các phản ứng sinh hóa và enzyme trong tế bào.
D. Khi thân nhiệt ở dưới 36 oC hoặc từ 38 oC trở lên là biểu hiện trạng thái sức khỏe của cơ thể không bình thường.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Đáp án đúng là: B.
- B – Sai. Ở người bình thường, thân nhiệt duy trì ổn định ở mức 36,3 – 37,3oC. Đây là nhiệt độ tối ưu cho tất cả các phản ứng sinh hóa và enzyme trong tế bào.
Bài 36.4 trang 72
Ống nhỏ trên da có chức năng đào thải chất cặn bã và điều hòa thân nhiệt được gọi là
A. tuyến bã nhờn.
B. thân lông.
C. nang lông.
D. tuyến mồ hôi.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Đáp án đúng là: D.
- Ống nhỏ trên da có chức năng đào thải chất cặn bã và điều hòa thân nhiệt được gọi là tuyến mồ hôi.
Bài 36.5 trang 72
Cho các bước có trong sơ cứu người cảm lạnh như sau:
(1) Uống nước ấm hoặc ăn cháo ấm.
(2) Cởi hết quần áo ướt (nếu bị ướt).
(3) Gọi cấp cứu 115.
(4) Làm ấm bằng quần áo và chăn khô.
(5) Di chuyển bệnh nhân đến nơi khô ráo, ấm áp.
Thứ tự đúng các bước sơ cứu người cảm lạnh là:
A. (1) → (3) → (2) → (4) → (5).
B. (3) → (2) → (4) → (1) → (5).
C. (5) → (3) → (2) → (4) → (1).
D. (4) → (1) → (5) → (2) → (3).
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Đáp án đúng là: C.
- Thứ tự đúng các bước sơ cứu người cảm lạnh là:
+ Di chuyển bệnh nhân đến nơi khô ráo, ấm áp.
+ Gọi cấp cứu 115.
+ Cởi hết quần áo ướt (nếu bị ướt ).
+ Làm ấm bằng quần áo và chăn khô.
+ Uống nước ấm hoặc ăn cháo ấm.
Bài 36.6 trang 72
Nguyên nhân chính gây ra hiện tượng nổi da gà khi trời lạnh là do
A. co cơ dựng lông.
B. co tuyến mồ hôi.
C. co tuyến bã nhờn.
D. co mạch máu.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Đáp án đúng là: A.
- Nguyên nhân chính gây ra hiện tượng nổi da gà khi trời lạnh là do co cơ dựng lông. Khi trời lạnh, thụ thể nhiệt trên da và nhiệt độ của máu giảm kích thích trung tâm điều nhiệt ở vùng dưới đồi nhận tín hiệu thân nhiệt lạnh, vùng dưới đồi sẽ gửi tín hiệu đến mao mạch và tuyến mồ hôi ở da để kích hoạt cơ chế làm ấm, làm cơ dựng lông co, ngưng tiết mồ hôi, run cơ và tăng trao đổi chất → Thân nhiệt về mức cân bằng.
Bài 36.7 trang 72
Quá trình sinh nhiệt gồm các giai đoạn:
1) Phản xạ sinh nhiệt và thải nhiệt.
(2) Vùng dưới đồi tiếp nhận thông tin.
(3) Thụ thể tiếp nhận kích thích nhiệt độ.
(4) Chuyển đổi kích thích và dẫn truyền kích thích về trung ương.
(5) Vùng dưới đồi kích hoạt chế độ làm ấm hoặc làm mát.
Trình tự của các giai đoạn trong quá trình sinh nhiệt là:
A. (2) → (4) → (3) → (1) → (5).
B. (3) → (4) → (2) → (5) → (1).
C. (1) → (3) → (2) → (5) → (4).
D. (3) → (2) → (5) → (4) → (1).
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Đáp án đúng là: B.
- Trình tự của các giai đoạn trong quá trình sinh nhiệt là:
+ Thụ thể tiếp nhận kích thích nhiệt độ.
+ Chuyển đổi kích thích và dẫn truyền kích thích về trung ương.
+ Vùng dưới đồi tiếp nhận thông tin.
+ Vùng dưới đồi kích hoạt chế độ làm ấm hoặc làm mát.
+ Phản xạ sinh nhiệt và thải nhiệt.
Bài 36.8 trang 73
Nối tên bộ phận với đặc điểm và chức năng tương ứng cho phù hợp.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
(1) – d, (2) – h, (3) – i, (4) – k, (5) – e, (6) – b, (7) – g, (8) – c, (9) – a.
|
Bộ phận |
Đặc điểm và chức năng |
|
Lớp biểu bì |
Gồm nhiều tế bào xếp sít nhau có chức năng bảo vệ các mô bên dưới khỏi ánh sáng, nhiệt độ, vi khuẩn và nhiều chất hóa học. |
|
Tế bào sắc tố ở lớp biểu bì |
Tạo ra sắc tố góp phần tạo nên màu da và hấp thụ tia cực tím. |
|
Đầu mút dây thần kinh và thụ thể |
Nằm ở lớp bì, có chức năng thu nhận cảm giác. |
|
Cơ dựng lông |
Cơ trơn gắn với các nang lông, khi cơ co lại sẽ kéo các trục lông vuông góc với bề mặt da. |
|
Tuyến nhờn |
Bộ phận nằm ở các nang lông, tiết ra chất nhờn giúp cung cấp độ ẩm cho lông và tóc, ngăn ngừa sự bốc hơi nước từ bề mặt da và ức chế sự phát triển của một số vi khuẩn. |
|
Lớp mỡ dưới da |
Có chức năng bảo vệ và cách nhiệt. |
|
Tuyến mồ hôi |
Có dạng ống cuộn, có chức năng bài tiết và điều hòa thân nhiệt. |
|
Mạch máu |
Có khả năng co giãn, có chức năng điều hòa thân nhiệt và cung cấp chất dinh dưỡng cho da. |
|
Lớp bì |
Lớp dày nhất của da, gồm nhiều mô liên kết và các tuyến. |
Bài 36.9 trang 73
Cho các từ ngữ: tia UV, bì, collagen, biểu bì, lỗ chân lông, tuyến nhờn, sắc tố melanin, lớp mỡ dưới da. Chọn từ ngữ đã cho điền vào chỗ …… cho phù hợp.
Da gồm ba lớp là: ...(1)..., ...(2)..., ...(3).... Da có màu sắc khác nhau do ...(4)... ở lớp biểu bì quy định. Ở lớp bì có hai loại sợi chủ yếu là ...(5)... và elastin, giúp da có khả năng kéo giãn và trở lại vị trí ban đầu. Ở người lớn tuổi, sợi collagen và elastin bị thoái hóa khiến da trở nên nhăn nheo ...(6)... cũng có thể làm đứt gãy các sợi collagen và elastin, thậm chí phá hủy khả năng miễn dịch của da và gây bệnh cho da. Các ...(7)... bao quanh nang lông và lỗ chân lông, tiết ra bã nhờn giúp bôi trơn da và tóc. Lông, tóc, móng là phần phụ của da, cấu tạo từ chất sừng. Hiện tượng phổ biến ở da thường gặp ở vị thành niên là mụn trứng cá. Mụn trứng cá xuất hiện khi các ...(8)... bị tắc nghẽn bởi bã nhờn, tế bào chết và bụi bẩn gây ra tình trạng viêm.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
(1) biểu bì
(2) bì
(3) lớp mỡ dưới da
(4) sắc tố melanin
(5) collagen
(6) tia UV
(7) tuyến nhờn
(8) lỗ chân lông
Bài 36.10 trang 74
Nêu ít nhất ba hoạt động hoặc thói quen có lợi hoặc ba hoạt động hoặc thói quen có hại cho da.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
|
Hoạt động hoặc thói quen có lợi cho da |
Hoạt động hoặc thói quen có hại cho da |
|
- Vệ sinh da sạch sẽ. |
- Vệ sinh da không sạch. |
Bài 36.11 trang 74
Nêu nguyên nhân, hậu quả và cách phòng tránh các bệnh: mụn trứng cá, viêm da và ghẻ.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
|
Bệnh |
Nguyên nhân |
Hậu quả |
Cách phòng tránh |
|
Mụn trứng cá |
- Vi khuẩn. - Thay đổi hormone. - Một số loại mĩ phẩm, thuốc,… |
- Gây đau, sưng. - Gây sẹo mụn, tăng sắc tố da. - Ảnh hưởng đến tâm lí. |
- Vệ sinh da sạch sẽ 2 lần/1 ngày. - Rửa sạch tay trước khi rửa mặt. - Gội đầu, thay ga gối thường xuyên. - Không nặn mụn. |
|
Viêm da |
- Nấm. - Do di truyền, cơ địa. - Do hóa chất. |
- Gây ngứa, mẩn đỏ. - Da khô sần, tróc vảy, nứt nẻ. |
- Vệ sinh da sạch sẽ. - Quần áo thoáng mát. - Giữ ẩm da. - Hạn chế tiếp xúc với hóa chất. |
|
Ghẻ |
- Kí sinh trùng ghẻ. |
- Gây ngứa dữ dội, sần, mụn nước. - Gây bội nhiễm, mụn mủ. |
- Vệ sinh nhà cửa sạch sẽ. - Vệ sinh cá nhân hằng ngày. - Giặt đồ riêng, phơi khô. - Không tiếp xúc trực tiếp với da hoặc đồ dùng của những người bị ghẻ. - Khám da liễu ngay khi nghi ngờ bị ghẻ. |
Sách bài tập Khoa học Tự nhiên 8 | Kết nối tri thức với cuộc sống
Bài 39.1 trang 97
Lớp nào nằm ngoài cùng, tiếp xúc với môi trường trong cấu trúc của da?
A. Lớp bì.
B. Lớp biểu bì.
C. Lớp mạch máu.
D. Lớp mỡ dưới da.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Đáp án đúng là: B.
- Trong cấu trúc của da, lớp biểu bì nằm ngoài cùng, tiếp xúc với môi trường có chức năng bảo vệ cơ thể, chống lại các tia tử ngoại, tránh vi sinh vật xâm nhập từ môi trường bên ngoài, ngăn ngừa sự mất nước của cơ thể.
Bài 39.2 trang 97
Điền từ còn thiếu vào chỗ trống để được nội dung đúng.
Da có chức năng bảo vệ cơ thể, …(1)… các yếu tố bất lợi của môi trường như sự va đập, sự xâm nhập của …(2)…, chống thấm nước và mất nước. Da tham gia điều hòa …(3)…nhờ hoạt động của tuyến …(4)…; hoạt động co, dãn của mạch máu dưới da; co, dãn …(5)…
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
(1) chống lại
(2) vi khuẩn
(3) thân nhiệt
(4) mồ hôi
(5) chân lông
Bài 39.3 trang 97
Điền vào chỗ trống bằng cách sử dụng từ hoặc cụm từ gợi ý sau: não, Da, tỏa nhiệt, tuyến mồ hôi, thân nhiệt.
…(1)… có vai trò quan trọng nhất trong điều hòa thân nhiệt. Nếu nhiệt độ môi trường hay …(2)… tăng cao, …(3)… sẽ gửi tín hiệu đến mao mạch và …(4)… nằm ở da, kích thích sự dãn mạch và tăng tiết mồ hôi, tăng …(5)…
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
(1) Da
(2) thân nhiệt
(3) não
(4) tuyến mồ hôi
(5) tỏa nhiệt
Bài 39.4 trang 97
Đánh dấu (X) ở cột B (Chống nóng), C (Chống lạnh) cho phù hợp với hoạt động ở cột A (Hoạt động) theo thông tin ở bảng sau:
STT
A. Hoạt động
B. Chống nóng
C. Chống lạnh
1
Trồng cây xanh
?
?
2
Sử dụng quạt
?
?
3
Mặc quần áo ấm
?
?
4
Tập thể dục đúng cách
?
?
5
Sử dụng điều hòa hai chiều
?
?
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
|
STT |
A. Hoạt động |
B. Chống nóng |
C. Chống lạnh |
|
1 |
Trồng cây xanh |
X |
|
|
2 |
Sử dụng quạt |
X |
|
|
3 |
Mặc quần áo ấm |
X |
|
|
4 |
Tập thể dục đúng cách |
X |
X |
|
5 |
Sử dụng điều hòa hai chiều |
X |
X |
Bài 39.5 trang 98
Hãy giải thích tại sao các bác sĩ da liễu thường đưa ra những lời khuyên như: không nên trang điểm thường xuyên, lạm dụng kem phấn, để lớp trang điểm trên da quá lâu; nên vệ sinh da đúng cách, lựa chọn mĩ phẩm phù hợp với loại da,…
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Không nên trang điểm thường xuyên, lạm dụng kem phấn, để lớp trang điểm trên da quá lâu vì có thểbịt kínlỗ chân lông và lỗ tiết chất nhờn làm da không thể bài tiết được dẫn đến gây hại cho da nhưviêm da, nổi mụn,…
- Nên vệ sinh da đúng cách để đảm bảo cho da sạch sẽ, phòng chống các bệnh về da và giúp da thực hiện được chức năng bảo vệ cơ thể (da sạch có khả năng diệt đến 85% vi khuẩn bám trên da nhưng da bẩn chỉ diệt được khoảng 5%).
- Nên lựa chọn mĩ phẩm phù hợp với loại da để tránh tình trạng kích ứng khiến da bị tổn thương.
