Bài 4: Đo chiều dài

TÌM HIỂU BÀI

* Câu hỏi mở đầu:

Câu 1. Vì sao khi đo chiều dài của sân trường người ta thường dùng thước cuộn hoặc thước dây, còn trong quá trình học tập các em lại thường sử dụng thước kẻ để đo?

Hướng dẫn trả lời

Vì thước kẻ đó chiều dài tối đa thường khoảng 20-30 cm nên chỉ đo những kích thước nhỏ trong khi đó chiều dài sẩn trường rất lớn, từ vài chục đến vài trăm mét nên phải dùng tới thước cuộn hoặc thước dây.

1. Đơn vị và dụng cụ đo chiều dài:
Bài 4: Đo chiều dài
Câu 2. Cảm nhận của em về chiều dài đoạn thẳng AB so với chiều dài đoạn thẳng CD trong hình 4.1 như thế nào?

Hướng dẫn trả lời

Chiều dài đoạn thẳng AB ngắn hơn so với chiều dài đoạn thẳng CD.

Câu 3. Hãy ước lượng chiều dài hai đoạn thẳng đó. Muốn biết kết quả ước lượng có chính xác không ta phải làm như thế nào?

Hướng dẫn trả lời

Ước lượng chiều dài đoạn thẳng AB là 2cm, chiều dài đoạn thẳng CD là 2,2 cm.

Muốn biết kết quả ước lượng có chính xác không ta cần dùng dụng cụ để đo (thước kẻ).

Bài 4: Đo chiều dài

Câu 4. Kể tên những loại thước đo chiều dài mà em biết. Tại sao người ta lại sản xuất ra nhiều loại thước khác nhau như vậy?

Hướng dẫn trả lời

- Một số loại thước đo chiều dài:  thước kẻ, thước dây, thước cuộn, thước kẹp,…

- Người ta sản xuất ra nhiều loại thước khác nhau như vậy để có thể sử dụng phù hợp với từng mục đích, đối tượng đo khác nhau.

Câu 5. Gia đình em thường sử dụng dụng cụ đo nào? Kể tên một số dụng cụ đo mà em biết.

Hướng dẫn trả lời

Gia đình thường sử dụng dụng cụ đo khối lượng, chiều dài, đo nhiệt độ...

Một số dụng cụ đo mà em biết:  thước kẻ, thước dây, đồng hồ, nhiệt kế, cốc, cân đồng hồ.

Câu 6. Hãy cho biết GHĐ và ĐCNN của mỗi thước ở hình 4.2a.

Hướng dẫn trả lời

Phương pháp giải:

- GHĐ của thước là chiều dài lớn nhất ghi trên thước: 20 cm.

- ĐCNN của thước là chiều dài giữa hai vạch chia liên tiếp trên thước: 0,1 cm.

2. Thực hành đo chiều dài:

Câu 7. Quan sát hình 4.3 và cho biết cách đo chiều dài trong trường hợp nào nhanh và cho kết quả chính xác hơn? Tại sao?

Hướng dẫn trả lời

Cách đo chiều dài trong trường hợp a nhanh hơn và cho kết quả chính xác hơn, vì:

Bài 4: Đo chiều dài

+ Trường hợp a: thước cuộn có GHĐ dài hơn so với chiều dài của bàn nên khi đo sẽ chỉ cần đo trong một lần =>Thời gian đo nhanh và cho kết quả chính xác hơn.

+ Trường hợp b: thước kẻ có GHĐ ngắn hơn nhiều lần so với chiều dài của bàn nên khi sử dụng thước kẻ để đo sẽ phải đo nhiều lần.

⇒ Thời gian đo sẽ lâu hơn. Mặt khác, kết quả đo khi đo sẽ bằng tổng của các lần đo cộng lại nên sẽ có sự chênh lệch sai số.

Câu 8. Quan sát hình 4.4 và cho biết cách đặt thước để đo chiều dài bút chì như thế nào là đúng?

Bài 4: Đo chiều dài

Hướng dẫn trả lời

Cách đặt thước để đo chiều dài bút chì ở hình 4.4 c là đúng: Đặt thước đo dọc theo chiều dài của bút, vạch số 0 của thước trùng với một đầu của bút.

Câu 9. Quan sát hình 4.5 và cho biết cách đặt mắt để đọc chiều dài bút chì như thế nào là đúng?

Bài 4: Đo chiều dài

Hướng dẫn trả lời

Cách đặt mắt để đọc chiều dài bút chì như hình 4.5 c là đúng: Đặt mắt vuông góc với thước, đọc giá trị chiều dài của bút theo giá trị của vạch chia trên thước gần nhất với đầu kia của bút.

Câu 10. Quan sát hình 4.6 và cho biết kết quả đo chiều dài bút chì tương ứng ở các hình là bao nhiêu xentimet?

Bài 4: Đo chiều dài

Hướng dẫn trả lời

- Hình 4.6a: kết quả đo chiều dài bút chì là 6,8 cm.

- Hình 4.6b: kết quả đo chiều dài bút chì là 7 cm.

Câu 11. Hãy đo chiều dài của bàn học và chiều dài của quyển sách Khoa học tự nhiên 6 của em. Sau đó hoàn thành theo mẫu bảng 4.2.

Hướng dẫn trả lời

Học sinh tự thực hành đo chiều dài của bàn học và chiều dài quyển sách Khoa học tự nhiên 6.

Sau đó kẻ bảng và hoàn thành theo mẫu bảng 4.2.

Bài 4: Đo chiều dài

Câu 12.

- Hãy đo chiều dài đoạn thẳng AB và CD trong hình 4.1. Từ kết quả đo được em rút ra nhận xét gì?

- Lấy ví dụ chứng tỏ giác quan của chúng ta có thể cảm nhận sai về kích thước các vật.

Bài 4: Đo chiều dài

Hướng dẫn trả lời

Phương pháp giải:

Thực hiện đo chiều dài đoạn thẳng bằng thước kẻ theo các bước.

- Thực hiện đo chiều dài đoạn thẳng AB và CD ta thu được kết quả:

+ Chiều dài đoạn AB = 2cm.

+ Chiều dài đoạn CD = 2cm

⇒ Nhận xét: Chiều dài hai đoạn thẳng bằng nhau.

- Ví dụ chứng tỏ giác quan của chúng ta có thể cảm nhận sai về kích thước của các vật là:

+ Đứng ở trên nhà cao tầng nhìn xuống dưới mặt đất thấy mọi vật nhỏ bé.

+ Khi cho chiếc đũa vào cốc thủy tinh ta thấy chiếc đũa bị biến dạng.

Câu 13. Hãy mô tả cách đo và tiến hành đo chiều cao của hai bạn trong lớp em.

Hướng dẫn trả lời

- Bước 1: Ước lượng chiều cao của 2 bạn.

- Bước 2: Chọn thước đo có GHĐ và ĐCNN phù hợp.

- Bước 3: Đặt thước đo vuông góc với mặt đất.

- Bước 4: Đặt mắt vuông góc với thước, đọc giá trị chiều dài mỗi lần đo nhận được theo giá trị của vạch chia gần nhất so với đầu kia.

- Bước 5: Ghi kết quả đo theo đơn vị ĐCNN cho mỗi lần đo. Cuối cùng cộng các kết quả đo lại ta được tổng là chiều cao của bạn cần đo. Học sinh tiến hành đo chiều cao của hai bạn trong lớp và ghi lại kết quả thu được.

TÓM TẮT LÝ THUYẾT

1. Đơn vị và dụng cụ đo chiều dài:

- Giác quan của chúng ta có thể cảm nhận sai về chiều dài của các vật. Vì vậy, chúng ta cần đo chiều dài để biết chính xác chiều dài của các vật.

- Đơn vị đo chiều dài trong hệ thống đo lường chính thức của nước ta hiện nay là mét, kí hiệu là m.

- Để đo chiều dài một vật, người ta có thể dùng thước. Tùy vào vật cần đo và mục đích sử dụng, thước đo chiều dài có nhiều loại như: thước thẳng, thước cuộn, thước dây, thước kẹp,…

- Trên một số loại thước thông thường có ghi GHĐ và ĐCNN:

+ GHĐ của thước là chiều dài lớn nhất ghi trên thước.

+ ĐCNN của thước là chiều dài giữa hai vạch chia liên tiếp trên thước.

Bài 4: Đo chiều dài
2. Thực hành đo chiều dài:

Khi đo chiều dài của một vật bằng thước, ta cần thực hiện các bước sau:

- Bước 1: Ước lượng chiều dài của vật cần đo.

- Bước 2: Chọn thước đo có GHĐ và ĐCNN phù hợp.

- Bước 3: Đặt thước đo đúng cách.

- Bước 4: Đặt mắt vuông góc với thước, đọc giá trị chiều dài của vật cần đo theo giá trị của vạch chia gần nhất với đầu kia của vật.

- Bước 5:Ghi kết quả đo theo đơn vị ĐCNN cho mỗi lần đo.

BÀI TẬP

Câu 1. Lấy ví dụ về một loại thước đo chiều dài mà em biết và đọc GHĐ,ĐCNN của thước đó.

Hướng dẫn trả lời

- GHĐ của thước là chiều dài lớn nhất ghi trên thước.

- ĐCNN của thước là chiều dài giữa hai vạch chia liên tiếp trên thước.

- Ví dụ: Thước kẻ dài 30cm có:

+ GHĐ: 30 cm

+ ĐCNN: 0,1 cm

Câu 2. Một thước thẳng có 101 vạch chia đều nhau, vạch đầu tiên ghi số 0, vạch cuối cùng ghi số 100 kèm theo đơn vị cm. Thông tin đúng của thước là

A. GHĐ và ĐCNN là 100cm và 1cm

B. GHĐ và ĐCNN là 101cm và 1cm

C. GHĐ và ĐCNN là 100cm và 1mm

D. GHĐ và ĐCNN là 101cm và 1mm

Hướng dẫn trả lời

Thước thẳng có 101 vạch chia đều nhau, vạch đầu tiên ghi số 0,vạch cuối cùng ghi số 100 kèm theo đơn vị cm => Thước có GHĐ là 100 cm.

Do thước có 101 vạch chia => ĐCNN là 1cm.

Câu 3. Hãy ước lượng chiều dài lớp học, lựa chọn thước đo phù hợp để đo chiều dài lớp học rồi so sánh kết quả đo được với chiều dài ước lượng ban đầu của em.

Hướng dẫn trả lời

Học sinh ước lượng chiều dài lớp học, chọn thước đo phù hợp. Tiến hành đo chiều dài lớp học, ghi lại kết quả và so sánh với chiều dài đã ước lượng ban đầu.

Câu 4. Hãy tìm cách đơn giản có thể đo gần đúng chiều dài quãng đường từ cổng trường vào lớp học của em.

Hướng dẫn trả lời

- Cách để đo độ dài gần đúng quãng đường từ cổng trường vào lớp học của em:

+ Trước tiên, đo chiều dài của một bước chân.

+ Sau đó đi từ cổng trường vào lớp học của em, chú ý đi đều mỗi bước chân.

+ Rồi lấy số bước chân đi được từ cổng trường vào lớp học nhân với độ dài mỗi bước chân.

+ Ghi lại kết quả đo quãng đường từ cổng trường vào lớp học của em lần 1.

+ Đo lại lần 2 và lần 3 tương tự.

- Độ dài quãng đường từ cổng trường vào lớp học của em bằng tổng kết quả đo của 3 lần cộng lại rồi chia cho 3.

* Chú ý: Có thể tiến hành đo nhiều lần để nhận kết quả chính xác hơn.

Post a Comment

Previous Post Next Post