1. CHUẨN BỊ
➲ 1.1. Dụng cụ
- Kính hiển vi quang học (có các vật kính 10x, 40x, 100x).
- Dầu soi kính.
➲ 1.2. Mẫu vật
Tiêu bản cố định bộ nhiễm sắc thể ở một số loài (châu chấu, lợn, người, hành tím, ...).
2. CƠ SỞ KHOA HỌC
- Tiêu bản cố định là tiêu bản các mẫu vật đã được xử lí qua nhiều công đoạn khác nhau như: xử lí mẫu, đưa mẫu lên lam kính, nhuộm và sấy khô, cố định mẫu bằng keo chuyên dụng. Tiêu bản cố định nhiễm sắc thể được làm từ các tế bào có khả năng phân chia mạnh (tế bào ở đỉnh sinh trưởng của cây, tế bào hợp tử, ...).
- Tại kì giữa của quá trình phân bào, nhiễm sắc thể đóng xoắn cực đại và có hình dạng đặc trưng nên có thể quan sát được nhiễm sắc thể bằng kính hiển vi quang học với độ phóng đại 1.000 lần.
3. CÁCH TIẾN HÀNH
➲ 3.1. Quan sát tiêu bản nhiễm sắc thể
- Bước 1: Đặt tiêu bản cố định lên bàn kính.
- Bước 2: Quan sát tiêu bản dưới kính hiển vi ở vật kính 10x để lựa chọn vị trí có bộ nhiễm sắc thể dễ quan sát.
- Bước 3: Di chuyển vị trí đã chọn vào giữa trường kính. Sau đó, chuyển sang vật kính 40x và 100x để quan sát.
- Bước 4: Đếm số lượng, xác định hình thái và vẽ hình minh hoạ của các nhiễm sắc thể trong tiêu bản quan sát được.
CHÚ Ý
1. Mỗi nhóm quan sát ít nhất hai tiêu bản nhiễm sắc thể để có cơ sở nhân xét sự khác nhau về bộ nhiễm sắc thể của các loài.
2. Trường hợp kính bị mờ hoặc tiêu bản không quan sát được, có thể tiến hành quan sát bằng hình ảnh phóng to bộ nhiễm sắc thể ở một số loài.
Thảo luận
Tại sao khi dùng kính hiển vi quang học, người ta có thể quan sát và nhận biết được hình dạng của các nhiễm sắc thể?
❖ Phương pháp giải:
Dựa vào kiến thức về thấu kính.
❖ Lời giải chi tiết:
Khi dùng kính hiển vi quang học, ta có thể quan sát và nhận biết hình dạng của các nhiễm sắc thể vì: Kính hiển vi quang học với độ phóng đại 1000 lần có thể cho phép chúng ta quan sát rõ được hình dạng đặc trưng của nhiễm sắc thể trên các tiêu bản cố định.
➲ 3.2. Báo cáo kết quả thực hành
Viết và trình bày báo cáo theo mẫu:
