Sách bài tập Khoa học Tự nhiên 8 | Cánh diều
Bài 18.1 trang 37
Vật sẽ bị quay trong trưòng hợp nào dưới đây?
A. Dùng dao cắt bánh sinh nhật.
B. Dùng tay mở cần gạt của vòi nước.
C. Dùng tay vuốt màn hình điện thoại.
D. Dùng búa đóng đinh vào tường.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Đáp án đúng là: B.
- A, C, D vật đều không bị quay.
Bài 18.2 trang 37
Cách thực hiện nào sau đây không làm tăng mômen lực?
A. Tăng độ lớn của lực tác dụng lên vật.
B. Tăng khoảng cách từ trục quay đến giá của lực.
C. Tăng thời gian tác dụng lực lên vật.
D. Tăng độ lớn của lực và dịch điểm đặt lực ra xa trục quay.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Đáp án đúng là: C.
- A, B, D làm tăng mômen lực.
Bài 18.3 trang 38
Dùng cờ-lê cán dài để tháo nhũng chiếc đai ốc rất chặt để
A. tác dụng lực lên đai ốc được chặt chẽ.
B. làm cho tay đờ bị đau khi vặn đai ốc.
C. làm tăng mômen lực tác dụng lên vật.
D. để thuận tiện hơn khi vặn đai ốc.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Đáp án đúng là: C.
- Dùng cờ-lê cán dài để tháo nhũng chiếc đai ốc rất chặt để làm tăng mômen lực tác dụng lên vật.
Bài 18.4 trang 38
Động tác nào sau đây của người không liên quan đến chuyển động quay?
A. Nhai cơm.
B. Nâng tạ.
C. Đạp xe.
D. Hít thở.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Đáp án đúng là: D.
- A, B, C có liên quan đến chuyển động quay.
Bài 18.5 trang 38
Lực tác dụng trong các trường hợp nào dưới đây sẽ gây ra tác dụng làm quay? Trong trường hợp đó, hãy vẽ hình để biểu diễn rõ trục quay, lực tác dụng để làm quay vật.
(1) Gập màn hình máy tính xuống.
(2) Nhấn chuột máy tính.
(3) Đẩy con lăn chuột để cuộn màn hình máy tính.
(4) Gõ lên các phím trên bàn phím của máy tính.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
Lực tác dụng trong các trường hợp (1), (2), (3) gây ra tác dụng làm quay.
(1) Gập màn hình máy tính xuống.
(2) Nhấn chuột máy tính.
(3) Đẩy con lăn chuột để cuộn màn hình máy tính.
Bài 18.6 trang 38
Ở máy phát điện gió, khi gió thổi vào cánh quạt sẽ tạo ra lực đẩy làm cánh quạt quay, lực này càng lớn nếu diện tích của cánh quạt càng lớn. Giải thích vì sao các cánh quạt của máy phát điện gió lại có chiều dài lớn hơn nhiều so với chiều rộng (mà không phải là giảm chiều dài và tăng chiều rộng để dễ vận chuyển và lắp đặt).
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
Với cùng một diện tích, gió tạo ra một lực đẩy có độ lớn xác định. Khi làm cánh dài, lực đẩy sẽ xa trục quay hơn, làm cho mômen lực đẩy sẽ tăng, từ đó làm tăng tác dụng làm quay.
Bài 18.7 trang 38
Tác dụng làm quay của lực được ứng dụng trong các trường hợp nào dưới đây? Với mỗi trường hợp hãy chỉ ra trục quay, vị trí tác dụng lực để làm quay vật.
(1) Kéo một chiếc thuyền trên bãi cát.
(2) Đổ hàng từ xe đẩy hàng xuống sàn.
(3) Xoay vô lăng khi lái ô tô.
(4) Vặn tay ga để tăng hoặc giảm tốc độ xe máy, xe đạp điện.
(5) Đóng hay mở ngăn kéo của tủ đồ.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
Tác dụng làm quay của lực được ứng dụng trong các trường hợp (2), (3) và (4).
(2) Đổ hàng từ xe đẩy hàng xuống sàn.
(3) Xoay vô lăng khi lái ô tô.
(4) Vặn tay ga để tăng hoặc giảm tốc độ xe máy, xe đạp điện.
Bài 18.8 trang 39
Hình 18.2 là ảnh chụp một cánh cửa có tay nắm và ổ khóa. Hãy kể ra những vật có thể quay được khi có lực tác dụng. Mô tả rõ trục quay, lực tác dụng làm quay trong mỗi trường hợp.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
Vật có thể quay là cánh cửa, tay nắm cửa và núm xoay ổ khoá.
- Trường hợp cánh cửa quay:
- Trường hợp tay nắm cửa quay
- Trường hợp ổ khóa quay
Bài 18.9 trang 39
Để gắn đai ốc vào bu lông, lúc đầu người thợ có thể vặn bằng tay (hình 18.3). Sau đó để siết chặt ốc, người thợ phải dùng một chiếc cờ-lê. Hãy giải thích cách làm này của người thợ.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
Lúc đầu, ốc cần lực nhỏ để dịch trên bu lông. Vì vậy, chỉ cần các ngón tay với lực nhỏ đã gây ra tác dụng làm quay nhỏ để xoay ốc. Cách làm này làm ốc sẽ xoay nhanh hơn (do các ngón tay cần độ dịch chuyển nhỏ). Khi cần siết chặt ốc, cần lực lớn nên phải dùng cờ-lê cán dài và phải dùng lực của cả cánh tay để siết ốc chặt. Đây là cách làm tăng mômen lực nhờ tăng cả độ lớn của lực và khoảng cách từ trục quay đến giá của lực.
Bài 18.10 trang 39
Em hãy chỉ ra những bộ phận nào ở người có thể quay khi hoạt động. Với mỗi trường hợp, em có thể chỉ ra trục quay, lực tác dụng làm quay và dùng hình vẽ để mô tả lại tác dụng làm quay đó.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
Một số bộ phận của con người có thể quay như: cẳng tay, cánh tay, bàn chân, ống chân, quai hàm, đầu,...
Sách bài tập Khoa học Tự nhiên 8 | Kết nối tri thức với cuộc sống
Bài 18.1 trang 51
Tác dụng làm quay của lực được đặc trưng bởi đại lượng nào? Đại lượng đó phụ thuộc vào những yếu tố nào?
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Tác dụng làm quay của lực được đặc trưng bởi moment lực.
- Moment lực phụ thuộc vào độ lớn của lực.
Bài 18.2 trang 51
Bài 18.2 trang 51 Sách bài tập KHTN 8: Một thanh thẳng có thể quay quanh trục O (hình 18.1) lần lượt tác dụng lực F (phương thẳng đứng, chiều từ trên xuống dưới, độ lớn không đổi) vào các vị trí A, B, C, O. Tác dụng làm quay của lực F tại vị trí nào là lớn nhất?
A. Vị trí O.
B. Vị trí C.
C. Vị trí A.
D. Vị trí B.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Đáp án đúng là C.
- Vị trí A xa trục quay nhất nên tác dụng làm quay của lực F tại vị trí A là lớn nhất.
Bài 18.3 trang 51
Hãy khoanh vào từ “Đúng” hoặc “Sai” để đánh giá các câu dưới đây khi nói về tác dụng làm quay của lực.
STT
Nói về tác dụng làm quay của lực
Đánh giá
1
Lực tác dụng vào vật có giá song song với trục quay thì sẽ làm quay vật.
Đúng
Sai
2
Lực tác dụng vào vật có giá cắt trục quay thì sẽ làm quay vật.
Đúng
Sai
3
Lực tác dụng vào vật có giá không song song và không cắt trục quay thì sẽ làm quay vật.
Đúng
Sai
4
Lực càng lớn, moment lực càng lớn, tác dụng làm quay càng lớn.
Đúng
Sai
5
Giá của lực càng cách xa trục quay, moment lực càng lớn, tác dụng làm quay càng lớn.
Đúng
Sai
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
1 – Sai;
2 – Sai;
3 – Đúng;
4 – Đúng;
5 – Đúng.
Bài 18.4 trang 52
Bài 18.4 trang 52 Sách bài tập KHTN 8: Hình 18.2 mô tả cân đòn ở trong phòng thí nghiệm, đây là loại cân có trục quay ở giữa. Đòn cân được cân bằng ở trục quay. Cái cân được dùng để cân khối lượng của một vật.
a. Dựa vào điều gì trên hình 18.2 mà em có thể kết luận rằng vật ở đĩa A nặng hơn vật ở đĩa B.
b. Hãy vẽ hình biểu diễn các lực do các vật đặt ở hai bên đĩa cân tác dụng lên đĩa cân.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
a. Vật đặt trên đĩa cân A nặng hơn vật đặt trên đĩa cân B vì cán cân nghiêng về phía quả nặng A tức lực tác dụng của quả nặng A lên trục quay lớn hơn lực tác dụng của quả nặng B lên trục quay mà lực tác dụng lên trục quay ở đây chính là trọng lượng của vật. Do đó trọng lượng quả nặng A lớn hơn trọng lượng quả nặng B.
b.
Bài 18.5 trang 52
Bài 18.5 trang 52 Sách bài tập KHTN 8: Hình 18.3 mô tả hai bạn A và B ngồi trên bập bênh. Bập bênh là một thanh dài cân bằng trên trục quay. Trục quay nằm ở chính giữa của thanh.
Hãy đề xuất hai cách để hai bạn A và B có thể làm cân bằng được cái bập bênh.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
Hình 18.3 bập bênh đang nghiêng về phía bạn B. Hai cách để bập bênh cân bằng là:
- Cách 1: Bạn A dịch chuyển ra xa trục quay.
- Cách 2: Bạn B dịch chuyển lại gần trục quay.
Bài 18.6 trang 52
Bài 18.6 trang 52 Sách bài tập KHTN 8: Hình 18.4 cho thấy bác thợ dùng cờ lê để vặn một cái bu long, lực tác dụng của bác thợ đẩy vào tay cầm của cờ lê làm nó quay.
Dựa vào kiến thức đã học, hãy giải thích vị trí đặt tay của bác thợ khi dùng cờ lê.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
Vị trí cầm cờ lê sao cho giá của lực tác dụng càng xa trục quay thì tác dụng làm quay càng lớn.
Bài 18.7 trang 52
Em hãy tự làm một cái cân đơn giản bằng cách dùng một mảnh gỗ cân bằng trên một trục quay (hình 18.5). Chuẩn bị một số vật dụng: Thanh gỗ, móc áo, cốc nhựa,…
a. Dùng quả nặng có trọng lượng 1 N. Hãy tìm trong số các đồ vật mà em có, vật nào nặng hơn 1 N, vật nào nhẹ hơn 1 N.
b. Em hãy đề xuất cách dùng cái cân của em để xác định trọng lượng của các vật mà em có ở trên.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
a. Vật nặng hơn 1 N: quyển sách, hộp bút.
Vật nhẹ hơn 1 N: cái bút, cục tẩy.
b. Đề xuất cách dùng: Em có thể lấy 100 ml nước trắng (có khối lượng xấp xỉ 100 g thì có trọng lượng gần bằng 1 N) đổ vào một bên xô, bên còn lại cho các vật vào cân.
