Sách bài tập Khoa học Tự nhiên 8 | Cánh diều
Bài 33.1 trang 66
Cho những thành phần sau:
1) Máu.
(2) Nước tiểu.
(3) Dịch mô.
(4) Dịch bạch huyết.
(5) Dịch tiêu hóa.
Những thành phần thuộc môi trường trong cơ thể là
A. (1), (2), (4).
B. (1), (4), (5).
C. (2), (3), (5).
D. (1), (3), (4).
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Đáp án đúng là: D.
- Môi trường trong cơ thể bao gồm máu, dịch mô (dịch giữa các tế bào) và dịch bạch huyết → (1), (3), (4).
Bài 33.2 trang 66
Phát biểu nào dưới đây về mối quan hệ giữa các thành phần môi trường trong cơ thể là sai?
A. Máu thực hiện trao đổi chất và trao đổi khí với tế bào thông qua dịch mô.
B. Dịch mô là dịch bao quanh tế bào.
C. Tập hợp dịch mô vào mạch bạch huyết tạo dịch bạch huyết.
D. Dịch bạch huyết đổ vào thận và thải ra ngoài.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Đáp án đúng là: D.
- D – Sai. Dịch bạch huyết là dịch trong suốt được chứa trong mạch bạch huyết, giữ cân bằng chất lỏng và loại bỏ vi khuẩn khỏi các mô. Dịch bạch huyết được vận chuyển từ các mô tới tĩnh mạch qua hệ thống mạch bạch huyết.
Bài 33.3 trang 66
Cho một số chỉ số dưới đây:
(1) Thân nhiệt.
(2) Hàm lượng nước trong tế bào.
(3) Hàm lượng chất tan trong huyết tương.
(4) Lượng mồ hôi thải ra.
(5) Lượng CO2 trong khí thở ra.
Những chỉ số nào thể hiện thành phần, tính chất môi trường trong cơ thể?
A. (1), (2).
B. (1), (3).
C. (2), (3).
D. (4), (5).
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Đáp án đúng là: B.
- Các chỉ số thể hiện thành phần, tính chất môi trường trong cơ thể như nhiệt độ, huyết áp, pH, thành phần chất tan,… Do đó, trong các chỉ số trên, chỉ số thể hiện thành phần, tính chất môi trường trong cơ thể là: thân nhiệt và hàm lượng chất tan trong huyết tương.
Bài 33.4 trang 66
Cơ quan nào dưới đây không phải là cơ quan có chức năng bài tiết?
A. Ruột già.
B. Thận.
C. Da.
D. Phổi.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Đáp án đúng là: A.
- Các cơ quan có chức năng bài tiết chủ yếu gồm: Da, gan, thận, phổi.
- Ruột già không phải là cơ quan có chức năng bài tiết, ruột già là cơ quan thuộc hệ tiêu hóa có vai trò hấp thụ lại nước và một số chất; cử động nhu ruột đẩy chất cặn bã xuống trực tràng và tạo phân.
Bài 33.5 trang 66
Khẳng định nào dưới đây là sai khi nói về các biện pháp phòng bệnh liên quan đến hệ bài tiết?
A. Cần uống đủ nước.
B. Tăng cường ăn thức ăn chế biến sẵn.
C. Không nhịn tiểu.
D. Không tự ý uống thuốc
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Đáp án đúng là: B.
- B – Sai. Thức ăn chế biến sẵn có thể chứa nhiều muối, đường, chất béo. Việc ăn nhiều thức ăn chế biến sẵn khiến thận và các cơ quan bài tiết khác hoạt động quá tải, ảnh hưởng tới sức khỏe của hệ bài tiết nói riêng và sức khỏe của cơ thể nói chung, có thể gây nên một số bệnh về tim mạch, đái tháo đường,...
Bài 33.6 trang 67
Phương pháp điều trị nào dưới đây phù hợp với bệnh nhân suy thận giai đoạn cuối?
A. Truyền nước.
B. Uống thuốc nam.
C. Chạy thận nhân tạo.
D. Truyền máu.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Đáp án đúng là: C.
- Suy thận giai đoạn cuối là khi cả hai thận của bệnh nhân không đáp ứng được chức năng lọc máu để thải các chất độc, chất thừa ra khỏi cơ thể. Khi đó bệnh nhân vẫn có thể sống được nhờ phương pháp chạy thận nhân tạo hay ghép thận → Đáp án C.
Bài 33.7 trang 67
Vị trí thận mới được ghép vào cơ thể là
A. ngay đúng vị trí thận bị suy.
B. trong lồng ngực.
C. trong bóng đái.
D. trong ổ bụng, giữa thận bị suy và bóng đái.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Đáp án đúng là: D.
- Vị trí thận mới được ghép vào cơ thể là trong ổ bụng, giữa thận bị suy và bóng đái (thường là vùng hố chậu bên phải hoặc bên trái).
Bài 33.8 trang 67
Nối tên cơ quan bài tiết với sản phẩm bài tiết của cơ quan đó cho phù hợp.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
(1) - d, (2) - c, (3) - a, (4) - b.
Bài 33.9 trang 67
Nối tên bệnh với nguyên nhân gây bệnh đó cho phù hợp.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
(1) - c, (2) - a, (3) - b.
Bài 33.10 trang 67
Hình dưới thể hiện nguyên lí hoạt động của máy chạy thận nhân tạo. Dung dịch A hay dung dịch B chứa chất thải? Giải thích.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
Trong quá trình chạy thận nhân tạo, máy bơm sẽ từ từ rút máu từ bệnh nhân ra ngoài, máu chảy qua máy lọc máu. Tại máy lọc máu, máu được loại bỏ chất thải, chất độc rồi đưa trở lại cơ thể. Do đó, dung dịch B là dung dịch chứa chất thải vì dung dịch B chứa dịch từ máy lọc đi ra.
Bài 33.11 trang 67
Nêu vai trò của bài tiết đối với việc duy trì cân bằng môi trường trong cơ thể.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
Vai trò của bài tiết đối với việc duy trì cân bằng môi trường trong cơ thể: Bài tiết là quá trình lọc và thải các chất độc, chất thừa do tế bào tạo ra trong quá trình trao đổi chất, từ đó giúp duy trì cân bằng môi trường trong cơ thể, đảm bảo cho các hoạt động sống của cơ thể diễn ra bình thường.
Sách bài tập Khoa học Tự nhiên 8 | Kết nối tri thức với cuộc sống
Bài 36.1 trang 93
Điền từ còn thiếu vào chỗ trống để được nội dung đúng.
Môi trường trong của cơ thể bao gồm …(1)…, …(2)… và …(3)… . Môi trường trong cơ thể thường xuyên liên hệ …(4)… với …(5)… thông qua các …(6)… như da, hệ tiêu hoá, hệ tuần hoàn, hệ hô hấp.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
(1) máu
(2) nước mô
(3) bạch huyết
(4) trực tiếp
(5) môi trường ngoài
(6) hệ cơ quan
Bài 36.2 trang 93
Điền từ còn thiếu vào chỗ trống để được nội dung đúng.
Cân bằng môi trường trong của cơ thể là duy trì sự …(1)… của môi trường trong cơ thể, đảm bảo cho các hoạt động sống trong …(2)… diễn ra bình thường. Khi môi trường trong của cơ thể không duy trì được sự …(3)… sẽ gây ra sự …(4)… hoặc …(5)… hoạt động của tế bào, cơ quan và cơ thể.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
(1) ổn định
(2) cơ thể
(3) ổn định
(4) biến đổi
(5) rối loạn
Bài 36.3 trang 93
Nồng độ glucose, NaCl, urea, uric acid và pH trong máu có vai trò
A. duy trì sự ổn định môi trường sống của cơ thể.
B. duy trì sự ổn định môi trường trong của cơ thể.
C. duy trì sự ổn định môi trường trong và ngoài cơ thể.
D. ổn định môi trường của cơ thể.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Đáp án đúng là: B.
- Các chỉ số đánh giá cân bằng môi trường trong cơ thể: nồng độ glucose, sodium chloride, urea, uric acid và pH trong máu. Như vậy, nồng độ glucose, NaCl, urea, uric acid và pH trong máu có vai trò duy trì sự ổn định môi trường trong của cơ thể.
Bài 36.4 trang 93
Khi cơ thể thiếu nguyên tố sắt trong thời gian dài có nguy cơ mắc bệnh gì?
A. Thiếu máu.
B. Loãng xương.
C. Phù nề.
D. Gout.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Đáp án đúng là: A.
- Sắt là chất đóng vai trò quan trọng trong việc tổng hợp huyết sắc tố là hemoglobin. Do đó, khi cơ thể thiếu nguyên tố sắt trong thời gian dài có nguy cơ mắc bệnh thiếu máu.
Bài 36.5 trang 94
Nồng độ uric acid trong máu cao và kéo dài có thể là nguyên nhân gây bệnh gì?
A. Bệnh sỏi thận.
B. Bệnh gout.
C. Bệnh đái tháo đường.
D. Bệnh thiếu máu.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Đáp án đúng là: B.
- Nồng độ uric acid trong máu cao và kéo dài có thể là nguyên nhân gây bệnh gout.
Bài 36.6 trang 94
Chọn đáp án phù hợp để hoàn thành câu sau:
“Chỉ số glucose trong máu từ 3,9 mmol/L đến 6,4 mmol/L…”
A. được coi là không bình thường.
B. là dấu hiệu của bệnh đái tháo đường.
C. được coi là bình thường.
D. là biểu hiện của bệnh đái tháo nhạt.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Đáp án đúng là: C.
- Chỉ số glucose trong máu từ 3,9 mmol/L đến 6,4 mmol/L được coi là bình thường.
Bài 35.1 trang 92
Điền từ còn thiếu vào chỗ trống để được nội dung đúng.
Hệ bài tiết nước tiểu của người gồm …(1)…, …(2)…, …(3)…, …(4)… trong đó quan trọng nhất là thận. Mỗi quả thận có khoảng …(5)… đơn vị chức năng. Mỗi đơn vị chức năng được cấu tạo từ …(6)… và …(7)… Cầu thận là một búi …(8)… dày đặc.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
(1) hai quả thận
(2) ống dẫn nước tiểu
(3) bóng đái
(4) ống đái
(5) 1 triệu
(6) ống thận
(7) cầu thận
(8) mao mạch
Bài 35.2 trang 92
Điều gì sẽ xảy ra với cơ thể nếu cả hai quả thận đều không thực hiện được chức năng bài tiết? Hãy nêu những phương pháp y học có thể giúp người bệnh.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Nếu cả hai quả thận đều không thực hiện được chức năng bài tiết, cơ thể sẽ không lọc được máu, có thể gây nên sự nhiễm độc dẫn đến nguy hiểm đến tính mạng.
- Một số phương pháp y học có thể giúp người bệnh không bị nhiễm độc như chạy thận nhân tạo, ghép thận.
Bài 35.3 trang 92
Để phòng bệnh sỏi thận cần
A. uống đủ nước và có chế độ ăn hợp lí.
B. uống nhiều nước hơn bình thường.
C. hạn chế ăn các loại thức ăn có nguồn gốc thực vật.
D. tăng cường ăn các loại thức ăn có nguồn gốc động vật.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Đáp án đúng là: A.
- Một số biện pháp phòng chống bệnh sỏi thận: Cần uống đủ nước; không nhịn tiểu; có chế độ ăn hợp lí, hạn chế thức ăn chế biến sẵn chứa nhiều muối; vận động thể lực phù hợp;…
Bài 35.4 trang 92
Điền từ còn thiếu vào chỗ trống để được nội dung đúng.
Bệnh viêm cầu thận do …(1)… gây nên. Người bị bệnh thường có triệu chứng …(2)…, …(3)…, …(4)…, chức năng của các …(5)… bị suy giảm.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
(1) liên cầu khuẩn
(2) phù nề
(3) tăng huyết áp
(4) thiếu máu
(5) đơn vị thận
Bài 35.5 trang 92
Bệnh nhân suy thận nên có chế độ
A. ăn mặn, chua, nhiều đường.
B. ăn nhạt, tăng lượng thịt, cá giàu đạm trong bữa ăn.
C. ăn mặn, uống nhiều nước, ăn nhiều chất béo.
D. ăn nhạt, hạn chế ăn các loại thực phẩm giàu đạm.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Đáp án đúng là: D.
- Bệnh nhân suy thận có chức năng thận bị suy giảm. Do đó, bệnh nhân suy thận nên có chế độ ăn nhạt, hạn chế ăn các loại thực phẩm giàu đạm.
Bài 35.6 trang 92
Ghép thận được thực hiện bằng cách
A. ghép thận khoẻ mạnh vào cơ thể người bệnh.
B. ghép thận khoẻ mạnh vào cơ thể người bệnh thay thế cho thận bị hỏng.
C. ghép thận khoẻ mạnh vào cơ thể người bình thường.
D. ghép thận vào cơ thể người bệnh.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Đáp án đúng là: B.
- Ghép thận là ghép vào cơ thể người bệnh quả thận hoạt động bình thường để thay thế cho thận suy giảm hoặc không còn chức năng. Vị trí thuận lợi để đặt thận mới thường là vùng hố chậu bên phải (hoặc bên trái). Người ta chỉ cắt bỏ một hoặc hai thận bệnh lí trong một số trường hợp đặc biệt.
Bài 35.7 trang 93
Chạy thận nhân tạo là dùng máy lọc máu nhằm
A. thải chất độc, chất thải ra khỏi cơ thể khi chức năng của thận bị suy giảm.
B. thải chất độc, chất thải ra khỏi cơ thể.
C. thải chất độc ra khỏi cơ thể khi chức năng của thận bị suy giảm.
D. thải chất thải ra khỏi cơ thể khi chức năng của thận bị suy giảm.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
- Đáp án đúng là: A.
- Chạy thận nhân tạo là phương pháp sử dụng máy chạy thận để lọc máu giúp thải chất độc, chất thải ra khỏi cơ thể khi chức năng của thận bị suy giảm không thể thực hiện được nhiệm vụ này.
Bài 35.8 trang 93
Từ kết quả dự án: Điều tra một số bệnh về thận trong trường học hoặc địa phương, hãy đề xuất các biện pháp phòng tránh các bệnh về thận.
🌟 Lời giải chi tiết 🌟
Một số biện pháp phòng tránh các bệnh về thận:
- Đảm bảo chế độ dinh dưỡng khoa học: Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, nhiều rau tươi và trái cây; giảm đi lượng tinh bột, đường, chất béo và thịt; không ăn quá mặn;…
- Bổ sung đủ nước.
- Bỏ thuốc lá và hạn chế uống bia rượu.
- Không lạm dụng thuốc không kê đơn.
- Tập thể dục thường xuyên.
- Kiểm tra sức khoẻ định kì.
- …
